– Projekt, który ma służyć wniesieniu wiedzy do medycyny, początkowo wprowadził mnie w wiedzę z nauk technicznych – mówi mgr Wojciech Stefaniak, który ponad rok pracował nad powstaniem drugiego na świecie laboratorium symulacji i badań nad skręceniami stawu skokowego.

Jedyne w Europie, drugie na świecie laboratorium symulacji i badań nad skręceniami stawu skokowego rozpoczęło działalność na Politechnice Opolskiej. Naukowcy na specjalnie zaprojektowanej bieżni wezmą pod lupę patomechanizmy stojące za rozwojem przewlekłej niestabilności stawu skokowo-goleniowego.
To właśnie bieżnia jest najważniejszym elementem całego laboratorium. Osoba, która zgłosi się do programu będzie przemierzać ją w miarowym krokiem, w rytm muzyki. W tym czasie każdy jej ruch będzie szczegółowo analizowany.

– Przeszło rok pracowałem nad konstrukcją bieżni, od momentu stworzenia projektu, po gromadzenie materiałów, testowanie rozwiązań. Okazało się, że skonstruowanie skrzyń, w czym pomogli mi stolarze z politechniki, było najłatwiejszym elementem, później borykaliśmy się z powstaniem kluczowego elementu z czujnikami pomiarowymi. Prace nad nim trwały ponad pół roku, trzeba było znaleźć elementy, które nie były standardowe, niejednokrotnie trzeba było je tworzyć od podstaw. Wiele czujników zostało wykonanych specjalnie do tej bieżni przez specjalistyczne firmy – relacjonuje mgr Wojciech Stefaniak z Katedry Fizjoterapii Wydziału Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii, gdzie powstało jedyne w Europie i drugie na świecie laboratorium symulacji i badań nad skręceniami stawu skokowego przy współpracy z naukowcami z zespołu dr. Todda McLody z amerykańskiego Illinois State University (ISU). To właśnie tam znajduje się drugie laboratorium.

– Projekt, który ma służyć wniesieniu wiedzy do medycyny, początkowo wprowadził mnie w wiedzę z nauk technicznych. Dość dobrze zacząłem sobie radzić z takimi urządzeniami jak tokarka, frezarka czy spawarka – uśmiecha się mgr Wojciech Stefaniak.
Sama konstrukcja bieżni stawiała różnego rodzaju wyzwania, które były bezpośrednio związane z wymogiem badań, np. trzeba było zapewnić odpowiednią nawierzchnię do chodzenia, odporną na poślizg, z myślą o bezpieczeństwie należało zamontować barierki.
Bieżnia ma 9,5 metra długości. W planach jest jej rozbudowa, żeby powiększyć ilość segmentów pomiarowych, co pozwoli na dłuższą analizę.

– Skręcenie stawu skokowo-goleniowego, potocznie nazywane skręceniem kostki, jest najpowszechniejszym urazem sportowym, który w grupie osób uprawniających regularnie sport wiąże się z nawrotem w ciągu roku. Prawdopodobieństwo wynosi prawie 30%. W przypadku osób uprawiających sporty wysokiego ryzyka, jak m.in. koszykówka, piłka nożna, siatkówka, piłka ręczna, biegi terenowe ryzyko wzrasta do 85% – wylicza mgr Wojciech Stefaniak.
Naukowcy nie wiedzą, co dokładnie jest przyczyną takich urazów.
– Wiadomo jedynie, że u osób regularnie skręcających kostkę, dochodzi do zmian w strukturze stawu m.in w chrząstce stawowej, wcześniejszych zmian zwyrodnieniowych. Zmienia się również aktywność mięśniowa prowadząca do zmiany aktywności neuronalnej nawet na poziomie rdzenia kręgowego i kory mózgowej. Dotychczas prowadzone terapie nie dają satysfakcjonujących efektów, ponieważ wciąż dochodzi do nawracających skręceń. Chcemy to zmienić – mówi dr hab. Dawid Bączkowicz, dziekan Wydziału Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii.

W tym celu naukowcy poszukują chętnych do badań. Mogą w nich uczestniczyć osoby, które co najmniej dwa razy skręciły staw skokowy w ostatnim roku, odczuwają ów staw jako niestabilny (poczucie „uciekania” kostki), regularnie uprawiają sport (3 razy w tygodniu) i są w przedziale wiekowym 20-30 lat. Udział w badaniach mogą wziąć również te osoby, które nigdy nie doznały skręcenia stawu skokowego.
Udział w badaniach jest bezpłatny, poszukiwanych jest 100 osób (w tym 33 do grupy reprezentatywnej, które nie miały skręconych stawów skokowo-goleniowych).
Każda z tych osób dodatkowo przejdzie indywidualną sesję terapeutyczną (12 darmowych sesji, trzy razy w tygodniu).

Chętni do badań powinni wypełnić ankietę, która znajduje się na stronie:
http://www.badania.cai.po.opole.pl.
Facebook: https://www.facebook.com/BadaniaCAI