W poniedziałek, 1 lutego 80 lat ukończył profesor Tadeusz Chmielewski, który m.in. opracował metodę analizy dynamicznej kominów przemysłowych, wdrożoną do projektowania największych polskich kominów przemysłowych Elektrowni „Opole” i „Bełchatów”, a także jako pierwszy w Polsce sformułował stochastyczny model działania wiatru na wieżowe konstrukcje budowlane. Na Politechnice Opolskiej prof. Tadeusz Chmielewski pełnił szereg istotnych funkcji organizacyjnych: był m.in. dziekanem Wydziału Budownictwa. Profesor w dalszym ciągu jest aktywny naukowo.
– Z tej okazji jako współpracownicy i pracownicy Wydziału Budownictwa i Architektury składamy Profesorowi serdeczne gratulacje i życzenia zdrowia, pomyślności i zadowolenia z życia. Życzymy również Jubilatowi dalszych owocnych lat pracy naukowej w dobrym zdrowiu i niezawodnej kondycji – mówią prof. Damian Bęben, prof. Piotr Górski, dr inż. Henryk Nowak i prof. Zbigniew Zembaty.
Tadeusz Chmielewski urodził się 1 lutego 1941 roku w Siestrzankach, w województwie podlaskim. Studia ukończył w roku 1964 na Politechnice Gdańskiej, na kierunku budownictwo lądowe. Po studiach pracował jako asystent na Wydziale Budownictwa Politechniki Gdańskiej, gdzie w 1972 roku uzyskał stopień doktora. W 1973 roku przeprowadził się do Opola, tutaj rozpoczął pracę na Wydziale Budownictwa Lądowego ówczesnej Wyższej Szkoły Inżynierskiej. Już w początkowym okresie pracy specjalizował się w modelowaniu działania wiatru na konstrukcje budowlane, w stochastycznym ujęciu. Jako pierwszy w Polsce sformułował stochastyczny model działania wiatru na wieżowe konstrukcje budowlane. Tych zagadnień dotyczyła rozprawa habilitacyjna. Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1978 roku na Politechnice Gdańskiej, a w 1989 roku otrzymał tytuł profesora nauk technicznych.
Różnorodne zagadnienia naukowe
Prof. T. Chmielewski jest autorem ponad 150 publikacji. Na szczególne wyróżnienie zasługuje 11 książek, z których większość ukazała się w znanych, ogólnopolskich oficynach wydawniczych. Zainteresowania naukowe Profesora obejmowały różnorodne zagadnienia. Wspólnie z prof. Golczykiem podjął problematykę niezawodności chłodni kominowych, a razem z Edwardem Konopką probabilistyczną analizę cech mechanicznych betonu. Z kolei we współpracy z profesorem Breurem ze Stuttgart University of Applied Sciences utworzył zespół, który należy do światowych prekursorów w zastosowaniach systemu Global Positioning System (GPS) w pomiarach drgań wysokich budowli inżynierskich. Do realizacji badań w tym obszarze, zespół kierowany przez prof. Chmielewskiego uzyskał grant naukowy Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, który realizowany był w latach 2006-2008 (członkowie zespołu badawczego: T. Chmielewski, P. Górski, L. Tarczyński przy współpracy prof. P. Breuer’a i dra E. Konopki ze Stuttgartu). Do wyników tych badań, na szczególne wyróżnienie zasługuje tu bardzo dobrze cytowana na świecie praca, która ukazała się w 2002 roku w Journal of Wind Engineering and Industrial Aerodynamics. Kolejne prace z członkami zespołu dotyczyły badań charakterystyk dynamicznych wysokich budowli i ich odpowiedzi na działanie wiatru (składowa podłużna i poprzeczna), które ukazały się w czasopismach Engineering Structures, Wind and Structures i Structural Control and Health Monitoring. Po przejściu tornada przez Opolszczyznę w roku 2008 profesor Chmielewski wraz z zespołem (H. Nowak, M. Walkowiak,) dokonał analizy jego skutków, oszacował prędkość tornada i klasyfikację uszkodzeń budynków wraz z propozycjami ich odbudowy, a wyniki opublikował w czasopiśmie Journal of Wind Engineering & Industrial Aerodynamics.
Zagraniczne doświadczenie: m.in. Syria, USA, Japonia
Podczas 44-letniej pracy w Opolu, profesor Chmielewski odbył liczne, międzynarodowe staże zawodowe, stypendia naukowe oraz zagraniczne kontrakty inżynierskie: w latach 1975-1976 stypendium Rządu USA (Georgetown University, Waszyngton, University of California, Berkeley), w latach 1985-1986 Military Housing Establishment Syria, Damaszek, doradca do spraw konstrukcji budowlanych, w 1991 roku stypendium DAAD – dwa miesiące w Göttingen, Aachen i Bochum, w roku 1993 trzymiesięczne stypendium Komisji Europejskiej w Aalborg, Dania i w roku 1997 dwumiesięczne stypendium Rządu Japonii w Tsukuba.
Profesor Chmielewski jest od wielu lat ekspertem Grupy Programowej Sekretariatu Technicznego ISO/TC 98 i jako ekspert brał udział przy opracowaniu lub nowelizacji następujących norm międzynarodowych: Assessment of existing structures, General principles on reliability for structures requirements, Serviceability of buildings and walkways against vibration, Wind actions on structures, General principles on risk assessment of systems involving structures and Accidental actions.
Obecnie (od 2013 r.) profesor Chmielewski jest Przewodniczącym Polskiej Grupy Programowej przy ISO TC/98. Od lat działał i działa w sekcjach Komitetu Mechaniki i Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN: Sekcji Metod Komputerowych w Mechanice (1987-1992),Sekcji Metod Stochastycznych w Mechanice (1987-1992),Sekcji Mechaniki Konstrukcji (od 1987 – 2018). Profesor Tadeusz Chmielewski pełni także funkcję zastępcy przewodniczącego Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Inżynierii Wiatrowej (od 2011 r.).
Laureat wielu nagród i wyróżnień
Profesor Chmielewski uzyskał liczne nagrody i wyróżnienia, z których na szczególne wyróżnienie zasługują: w roku 1978 nagroda Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki za opracowanie oryginalnej metody analizy dynamicznej kominów przemysłowych, wdrożonej do projektowania największych polskich kominów przemysłowych Elektrowni „Opole” i „Bełchatów, w roku 1983 nagroda Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki za autorstwo wyróżniającego się podręcznika dla studentów „Metody probabilistyczne w dynamice konstrukcji”, w latach 1998 i 1999 nagrody Ministra Edukacji Narodowej i Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji za współautorstwo książki „Podstawy dynamiki budowli” (wspólnie ze Zbigniewem Zembatym), w roku 1978 nagrodę Wojewody za najużyteczniejszą dla Opolszczyzny pracę habilitacyjną i w roku 2008 nagrodę Marszałka Województwa Opolskiego, za szczególne osiągnięcia w dziedzinie upowszechniania i rozwoju.
Profesor Chmielewski od wielu lat posiada uprawnienia budowlane w specjalności konstrukcyjno-budowlanej, jest też rzeczoznawcą budowalnym w zakresie konstrukcji budownictwa lądowego. Jest autorem lub współautorem ponad 100 orzeczeń i ekspertyz techniczno-budowlanych. Między innymi dokonał oceny stanu technicznego pięciu chłodni kominowych w elektrowniach Bełchatów i Opole oraz opracował sposób naprawy wszystkich słupów podbudowy sześciu chłodni kominowych w elektrowni Bełchatów.
Ponadto, Jubilat zainspirował i był promotorem ukończonych z sukcesem czterech rozpraw doktorskich, których autorami byli: Z. Zembaty (1987 r.), J. Angerman (1990 r.), E. Konopka (1995 r.) i P. Górski (2003 r.). Obecnie dwaj wychowankowie Profesora, tj. Z. Zembaty i P. Górski są samodzielnymi pracownikami nauki. Profesor Chmielewski występował jako recenzent w 6 wnioskach profesorskich, recenzował 7 rozpraw habilitacyjnych i 17 rozpraw doktorskich, a także 12 grantów KBN i NCBiR. Jest recenzentem kilku międzynarodowych czasopism naukowych.
Na Politechnice Opolskiej prof. Tadeusz Chmielewski pełnił szereg istotnych funkcji organizacyjnych:
- Prorektor ds. Nauki – 1.09.1981–31.08.1984,
- Dyrektor Instytutu Inżynierii Lądowej – 1.09.1987–12.08.1990,
- Dziekan Wydziału Budownictwa – 1.09.1990–31.08.1993, 1.09.1999–31.08.2005,
- Zastępca Dyrektora Instytutu Inżynierii Lądowej ds. Nauki i Współpracy – 1.03.1975–30.04.1976, 1.10.1978–30.04.1979,
- Zastępca Dyrektora Instytutu Inżynierii Lądowej ds. Studenckich – 1.09.1984–14.03.1985,
- Prodziekan Wydziału Budownictwa Lądowego – 15.06.1974–28.02.1975,
- Prodziekan ds. Nauki Wydziału Budownictwa – 1.09.2005–31.08.2008.
- Przez wiele lat kierował Katedrą Mechaniki Budowli.
Aktywny emeryt
W 2009 roku przeszedł na emeryturę i podjął pracę na 1/2 etatu jako profesor nadzwyczajny w Katedrze Ochrony i Kształtowania Środowiska Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej. Od kilku lat jest zatrudniony na stanowisku profesora na Wydziale Budownictwa i Architektury Politechniki Opolskiej w wymiarze 1/8 etatu. Warto dodać, że w dalszym ciągu jest aktywny naukowo o czym świadczą jego ostatnie artykuły naukowe w wysoko punktowanych czasopismach naukowych które zostały przyjęte do druku w roku 2020: Chmielewski T., Nowak H., Classification of Strong Winds, Tornadoes and Downbursts in Poland, Archives of Civil Engineering; Breuer P., Chmielewski T., P. Górski P., Dynamic Response of The Stuttgart TV Tower Measured by Classical Instruments and GPS Technology, Archives of Civil Engineering; Tadeusz Chmielewski, Henryk Nowak, Barbara Kaleta, Estimation of Critical Wind Speed on the Basis of Roof Blow-off, Archives of Civil Engineering; Chmielewski T., Szer J., Bobra P., Derecho wind storm in Poland on 11-12 August 2017: results of the post-disaster investigation, Journal of Environmental Hazards-Human and Policy Dimensions.