Naukowiec Wydziału Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii Politechniki Opolskiej został laureatem programu stypendialnego im. Mieczysława Bekkera. Dzięki temu we włoskim Instytucie Inteligentnych Technologii Przemysłowych
i Systemów dla Zaawansowanej Produkcji Narodowej Rady Badań pracuje nad wykorzystaniem wirtualnej rzeczywistości podczas prób wysiłkowych.
Anna Kułynycz: Czym dokładnie zajmuje się instytut, w którym odbywa Pan staż?
Dr Sebastian Rutkowski z Katedry Fizjoterapii Wydziału Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii Politechniki Opolskiej:
Instytut Inteligentnych Technologii Przemysłowych i Systemów dla Zaawansowanej Produkcji (STIIMA) Narodowej Rady Badań (CNR) we Włoszech koncentruje się na opracowywaniu metodologii, technologii i prototypów umożliwiających intuicyjną i bezpieczną współpracę człowieka z maszyną, a w szczególności zajmuje się rozwojem: naukowych i technologicznych rozwiązań rehabilitacji neuromotorycznej oraz sterowania urządzeniami mechatronicznymi, rozwiązaniami rzeczywistości wirtualnej i rozszerzonej do bezpiecznej fizycznej interakcji między człowiekiem a robotem; urządzeniami technologicznie związanymi ze śledzeniem i intuicyjną interpretacją ruchu i intencji człowieka, interfejsami poznawczymi i semantycznymi.
W siedzibie w Lecco funkcjonuje grupa badawcza EVA- inżynieria przedsiębiorstw i aplikacje wirtualne. Grupa pracuje nad wirtualizacją, poprzez wykorzystanie rozszerzonej rzeczywistości (AR) i wirtualnej rzeczywistości (VR), począwszy od wyższego poziomu (modele i frameworki) do implementacji konkretnych narzędzi (środowisko wirtualne, interfejsy i symulacja).
Szczególną uwagę grupa zwraca na czynnik ludzki, który zapewnia człowiekowi centralną pozycję po stronie produkcji/technologii. Jest to obszerna dziedzina, która bada interakcje człowieka z technologią i innymi ludźmi. Koncentruje się na stanie psychicznym człowieka czyli percepcji, uwadze, poznaniu itp. oraz na stanie emocjonalnym jak lęk, nuda itp. Informacje z tych analiz są cenne dla wdrażania technologii zarówno w fabryce, jak i w środowisku wspomaganym.
Na czym Pan się skupia podczas stażu?
Wymieniony przeze mnie ostatni element zainteresowań badawczych instytutu połączył nasze zainteresowania. We wrześniu 2020 roku STIIMA-CNR i Politechnika Opolska podpisały umowę o współpracy. Umowa koncentrowała się na walidacji immersyjnego systemu VR, opracowanego przez STIIMA do rehabilitacji pulmonologicznej w ośrodku klinicznym na grupie pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP).
Projekt implementacji oprogramowania do prowadzenia treningów wydolnościowych dla pacjentów z POChP jednak się nie rozpoczął, ze względu na wybuch pandemii COVID-19, oraz wyłączenia szpitala MSWiA w Głuchołazach z dotychczasowej działalności i przekształcenia go do leczenia pacjentów z COVID-19.
Podjęto jednak próbę stworzenia programu rehabilitacji oddechowej dla pacjentów po hospitalizacji spowodowanej COVID-19 z wykorzystaniem zaawansowanych systemów VR. Projekt, finansowany przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej, którego jestem kierownikiem, jest w trakcie realizacji części klinicznej i ma na celu ocenę skuteczności programu rehabilitacyjnego opartego na VR dla pacjentów po COVID-19.
Instytut STIIMA pełni rolę konsultanta w zakresie wdrożenia systemu VR do treningu wydolnościowego oraz walidacji wpływu technologii na pacjentów. Staż naukowy w STIIMA stanowi więc kontynuacje rozpoczętej współpracy i chęć rozszerzenia jej o nowe obszary tj. wykorzystania oprogramowania Virtual Park w trakcie testu wysiłkowego sercowo-płucnego.
Skąd takie zainteresowania naukowe u Pana?
Kilka lat temu pomyślałem, jak połączyć świat inżynierii i medycyny ponieważ oba światy od zawsze mnie interesowały. Początkowe założenia oraz eksperymenty kliniczne nie były czymś nadzwyczajnym. Chciałem zaobserwować, jak pacjenci będą reagować na wdrożenie nowoczesnej technologii do standardowych procedur rehabilitacyjnych. Okazało się, że znalazłem niszę.
Po obronie doktoratu moja działalność naukowa nabrała tempa. Zaangażowałem się w działalność kilku zespołów naukowych, postanowiłem też zainwestować swój czas we współpracę międzynarodową. Intensywna praca przyniosła z czasem wiele korzyści. Gdy pojawiły się pierwsze artykuły w czasopismach z listy filadelfijskiej, podjąłem starania o pozyskanie zewnętrznych środków na badania. Tematyka badawcza została doceniona przez największe pulmonologiczne towarzystwo naukowe w Europie: European Respiratory Society, które ufundowało staż podoktorskim w Instytucie Sam Camillo w Wenecji. To wszystko sprawiło, że rozwijałem tematykę moich zainteresowań badawczych jak również sieć naukową, co natomiast doprowadziło do realizacji obecnego stażu. Wiem natomiast, że przede mną jeszcze wiele do odkrycia w tym obszarze.